Markosek esan digu Tolosako azokan ohikoa izaten dela, joan izan dela barraskiloak saltzera, eta duela 5 urte karakolen haztegi txiki bat ere jarri zuela Triangelu-plazan, azokako bisitariek animalia horiek nola hazten diren eta nola zaintzen dituzten gertuagotik ikus zezaten.
Pena handiz eta COVID-a dela eta, 2. urtez jarraian ezin izango dira gauzatu Tolosan Aste Santutan ohitura bilakatu diren karakolen lasterketa eta saltsan kozinatutako karakolen dastaketa. Hala ere, ohitura hau zuen etxeetara hurbiltzeko helburuz kontu interesgarri ugari bildu ditugu.
Molusku gasteropodoak izanik, barraskiloek maskor kiribil formako etxea daramate bizkarrean. Zati handi batean urez eratuak daudenez, tenperatura eta klima aldaketekiko oso sentikorrak diren animaliak dira, eta sarritan eguzkitik eta haizetik babesten dira lehortzea saihesteko.
Karakolek euren maskorretik atera eta bizitza aktiboa egiteko tenperaturarik egokiena 24 eta 32 artekoa da; izan ere, tenperatura horretatik gora zein behera, letargi-moduko batean sartzen dira (lo egongo balira bezala), eta haien jarduera bizi-funtzio oinarrizkoenetara mugatzen da. Markosen haztegian panel batzuk topatu ditugu, zeinak belarrez inguratuta dauden, hezetasun optimoa izan dezaten animaliek. Egunez panelen azpian ezkutatzen dira, iluntzean irten eta elikatzeko.
Animalia hauen beste bitxikeria bat da hermafroditak direla, izan ere, ugaltzeko orduan ar nahiz eme bezala joka dezakete. Apareamendu-prozesua 15 ordu ingurukoa izaten da, eta bi egun geroago 100 eta 150 arrautza artean erruten dituzte. Arrautzak 20 egunera apurtzen dira, eta momentu horretan dagoeneko ikus daitezke karakolak estaltzen dituzten maskor bereizgarriak.
Hazitegian hazitako karakolak direnez, pentsu espezifiko batekin elikatzen dituzte Segurako haztegi honetan. Bertako arrazakoak dira, autoktonoak. 3-4 hilabete inguruan heltzen dira: tamainaz hazteaz gain, oskola ere gogortu egiten da (hau garrantzitsua da ondoren kozinatzeko). Aske dauden barraskilo “basatiek” urtebete inguru behar dute heltze hori lortzeko, baina egungo legeek ez dute haiek merkaturatzen uzten.
Behin heldutu direnean, sareetan sartu eta egun pare batez purgatzen eta lehortzen dira, barnean duten zikina eta mukia aska dezaten. Udaberri garaia izaten da hauek garbien dauden garaia, izan ere neguan lokartuta daude, eta oskolaren barnean dituzten erreserbak jaten aritzen dira.
Purgatu, lehortu eta garbitu ondoren, karakolak egosi egiten dira, ondoren saltzeko (nahiz eta freskoak ere erosi daitezkeen, hala nola, azokan). Antzina bizirik ere saltzen ziren arren, Markosek kontatu digu azken urteetan kontsumitzaileek egositakoen alde egiten dutela gehiago, ondoren prestatzen errazagoak baitira.
Karakolak zuen kabuz prestatu nahi badituzue, animatu zaitezte gaur arratsaldean Azoka Lagunentzat emango den online ikastaroa ikustera! Bertan, Aste Santuko errezeta tradizional hau nola prestatzen den ikasi ahal izango da, Astelena jatetxeko Peio Doyharzabalen eta Botarri jatetxeko Txemari Estebanen eskutik. Oraindik izena eman ez baduzu, egin klik hemen bideoa jasotzeko!
